انواع انگیزه: برای هر هدف تعیین شده، انگیزه ای وجود دارد که آن را پشتیبانی می کند.
انگیزه سوختی است که دستیابی به یک هدف را هدایت می کند و اگر وجود نداشته باشد، رسیدن به هر هدفی کار دشواری می شود.
در این راهنما با انواع مختلف انگیزه آشنا خواهید شد.
انگیزه چیست؟
انگیزه نیرویی است که افراد را وادار به عمل، تعیین اهداف و دستیابی به آنها می کند. این یک فرآیند روانی _ فیزیولوژیکی است که رفتار انسان را کنترل می کند و همچنین جهت، اعمال و ثبات آن را تعیین می کند.
انگیزه به شدت تحت تأثیر فرهنگ، جامعه و سبک زندگی است. فرهنگ های مختلف محرک های انگیزشی خاص خود را دارند. تحصیلات، محیط اجتماعی و سبک زندگی بر آن تأثیر بیشتری می گذارد.
ممکن است متوجه آن نباشید، اما فرهنگ و ارزش هایی که با آن بزرگ شده اید نیز انگیزه شما را تعیین می کند. به عنوان مثال، اگر در خانواده‌ای متولد شده‌اید که به خیریه اهمیت زیادی میدهد، ممکن است انگیزه داشته باشید که نقشی را ایفا کنید که به دیگران کمک کند.
از سوی دیگر، اگر گروه اجتماعی شما دارای افراد زیادی است که برای دستیابی به موفقیت حرفه‌ای اولویت بالایی دارند، ممکن است به دلیل سبک زندگی و محیط اطرافتان برای ارتقای شغلی تلاش کنید.
بر اساس نظریه های انگیزشی، انواع انگیزه ها را می توان به دو گروه عمده درونی و بیرونی تقسیم کرد.
انواع انگیزه های درونی و بیرونی
چیزی که انواع انگیزه را از یکدیگرمتمایزمی‌کند این است که پاداش آنها از کجا می‌آید. برای درونی، این یک پاداش درونی است، در حالی که بیرونی از خارج از فرد می آید. می تواند افراد دیگر یا چیز دیگری باشد.
انگیزه درونی چیست؟
انگیزه درونی به آسانی به عنوان چیزهایی تعریف می شود که فرد را با هدف دریافت پاداش درونی برمی انگیزد.
این هر فعالیتی است که بر اساس رضایت شخصی یا صرفاً برای سرگرمی بدون انتظار تحسین خارجی انجام می شود.
فعالیت های زیادی وجود دارد که روزانه انجام می شود و توسط انگیزه درونی دیکته می شود. این می تواند رفتن به باشگاه، یادگیری مهارت های جدید، بازی یا ورزش، یا کمک به شخصی برای عبور از جاده باشد زیرا به شما لذت می دهد یا احساس هدفمندی می کند.
هر چیزی که باعث شود در درون خود احساس خوبی داشته باشید توسط انگیزه درونی تقویت می شود.
مثال های انگیزش درونی
مثال 1:
شارون در طول زندگی خود با مشکلات سلامتی دست و پنجه نرم کرده است. افراد دیگر سعی کرده اند او را تشویق کنند تا سلامت خود را حفظ کند. با این حال، در بیشتر عمر او، این تشویق برای ایجاد تغییر کافی نبوده است. با گذشت زمان، شارون از احساس بد خسته می شود و می داند که در بهترین حالت خود نیست. یک روز، او تصمیم می گیرد که سالم تر غذا بخورد و به باشگاه می پیوندد. در ابتدا، دشوار است، اما او به تلاش خود ادامه می دهد. همانطور که او به روال سالم خود ادامه می دهد، احساس بهتری نسبت به خود پیدا می کند و متوجه می شود که انرژی بیشتری دارد. از آنجا که او می تواند بگوید وقتی سالم است چقدر احساس بهتری دارد، به روال خود ادامه می دهد و حتی شروع به مشاوره با برخی از همسالان خود می کند تا به آنها کمک کند همین کار را انجام دهند.
مثال 2:
جیمز حیوانات را دوست دارد و از زمان جوانی عاشق این کار است. او گاهی اوقات در پناهگاه حیوانات محلی داوطلب می شود، اما کاملاً راضی نیست. حیوانات بی خانمان چیزی هستند که او را واقعاً غمگین می کنند و او آرزو می کند کاش می توانست بیشتر به آنها کمک کند. برندا شروع به راه اندازی برنامه هایی برای بازپروری حیوانات بی خانمان و یافتن خانه های پرورشی برای آنها می کند. او با انجام این کار پولی به دست نمی آورد، اما با دانستن اینکه به حیوانات نیازمند کمک می کند خانه خوبی پیدا کنند، احساس خوبی دارد.
انگیزه بیرونی چیست؟
انگیزه بیرونی مخفف همه چیزهایی است که به عنوان یک محرک بیرونی عمل می کند که به دو دسته تقسیم می شود: تشویق و تنبیه.
برای تشویق، می تواند نمره، حقوق، پاداش، کالا، پول و… باشد.
تنبیه ممکن است شامل جریمه، سرزنش، قضاوت و بسیاری موارد دیگر باشد. این سمت از انگیزه بیرونی معمولاً به اشتباه منفی است، اما جنبه مثبت زیادی دارد.
انگیزه بیرونی زمانی نشان داده می شود که یک کارمند کار خود را به خوبی انجام دهد و دستمزد منصفانه ای دریافت کند. در عین حال سر وقت سر کار می آید چون می داند اگر دیر بیاید ضرر می کند یا حتی اخراج می شود. همچنین در صورت دستیابی به اهدافی که برایش تعیین شده است، می تواند از سرپرست نیز پاداش دریافت کند.
در هر صورت، انگیزه بیرونی از شخص یا چیز دیگری خارج از فرد مورد انگیزه می آید.
مثال انگیزه بیرونی
مثال 1:
بخش فروش آنطور که انتظار می رفت عمل نکرد. رئیس بخش تصمیم گرفت به آنها انگیزه دهد و قول داد در صورت دستیابی به هدف ماه به تیم پاداش بدهد. پاداش پولی الهام بخش بود. این تیم حتی زودتر به هدف رسیده است. این رایج ترین مثال از انگیزه بیرونی در محل کار است.
مثال 2:
جان برای بیدار شدن به موقع مشکل دارد و اغلب با زنگ ساعت خود می خوابد. در نتیجه، او اغلب دیر سر کار می آید. او اخطارهای زیادی از رئیسش دریافت کرده است، اما هنوز هم دیر می آید. یک روز، رئیس جان از اخطار دادن به او خسته شده و به او می گوید که دفعه بعد که دیر کرد، اخراج خواهد شد. جان می داند که به کار و پول نیاز دارد و تصمیم می گیرد که از آن به بعد سر وقت حاضر شود.
مثال 3:
تریشا یک دانش آموز با درس ضعیف است. معلم او تصمیم گرفت برای هر سوالی که سر کلاس جواب میدهد، به او یک مثبت در لیست کلاسی دهد. تریشا میداند که اگر خوب در سر کلاس عمل کند و درس بخواند به موفقیت میرسد.
انواع انگیزه درونی
شش نوع بعدی را می توان به عنوان انگیزه درونی طبقه بندی کرد. نگاهی دقیق به هر یک از آنها به شما بینشی گسترده در مورد اینکه چگونه همه آنها در اشکال مختلف خود متمایز هستند، می دهد.
1. انگیزه شایستگی
اساساً انگیزه شایستگی ناشی از کنجکاوی، تمایل به دانستن بیشتر یا داشتن برخی مهارت‌ها است.
این نوع انگیزه به عنوان انگیزه یادگیری نیز شناخته می شود زیرا شامل ایجاد تخصص بیشتر در مورد یک موضوع است.
شما می توانید یک مثال عملی از انگیزه شایستگی را زمانی ببینید که یک کارمند وقت آزاد خود را صرف یادگیری چیزی می کند، مانند یک مهارت جدید. این می تواند فروشنده ای باشد که تکنیک های جدید فروش را یاد می گیرد یا طراح که طرح جدیدی را یاد می گیرد.
هر دوی آنها از یادگیری انگیزه می گیرند، زیرا می خواهند چیز جدیدی بدانند و کار خود را بهبود بخشند. و آنها مستقیماً انتظار دریافت پاداش خارجی ندارند.
مثال دیگر کنجکاوی کاوشگران است. آنها می خواهند بدانند که در زیر سطح اقیانوس یا اعماق فضا چه چیزی وجود دارد.
2. انگیزه خلاق
انگیزه خلاق اغلب به دلیل احساس تمایل به گفتن یا بیان چیزی برانگیخته می شود.
این می تواند به شکل کلمات، هنر، آهنگ، تجارت یا تولید باشد، اما همیشه از تلاش برای بیان خود شروع می شود.
به دلیل انگیزه اولیه، انگیزه خلاق هرگز به عنوان یک انگیزه بیرونی اشتباه نمی شود.
بنابراین، حتی اگر فقط یک نفر از بیان خلاقانه سود می برد، انگیزه همچنان پایدار است.
نمونه ای از این نوع انگیزه، اشتیاق به نوشتن کتاب یا شعر است. حتی اگر به اقصی نقاط جهان نرسد، یا منتشر نشود، همیشه نوشتن آن احساسات در قالب کلمات محقق می شود.
پاداش در این مورد در پاداش یا مشوق نیست، بلکه در دارایی های نامشهود است که خوشحال کننده است.
3. انگیزه پیشرفت
انگیزه پیشرفت تا حدودی شبیه انگیزه شایستگی است، زیرا هدف آن دستیابی به یک هدف فقط برای رشد شخصی است.
این می تواند عنوان خاصی در یک شرکت یا موقعیت در جامعه باشد، و تا زمانی که بر دریافت پاداش پولی متمرکز نباشد، انگیزه پیشرفت عامل محرک است.
همچنین، این انگیزه باعث می شود که فرد با انگیزه در هنگام دستیابی به موفقیت احساس شایستگی کند.
بهترین مثال انگیزه پیشرفت در ورزش یافت می شود. فقط به رکوردهای المپیک نگاه کنید. اینها بزرگترین ورزشکاران جهان هستند و همه آنها به کاری که انجام می دهند علاقه مند هستند. آنها می خواهند بهترین باشند و نام خود را در تاریخ بنویسند.
در یک سازمان، می‌تواند تمایل به بهترین بودن در بخش باشد. اغلب در بخش‌های فروش، مانند تابلوی امتیازات یا دیوار شهرت استفاده می‌شود. همچنین، معمولاً یک جایزه منصفانه به فرد برتر میدهند.
نمونه رایج دیگر صدور گواهینامه است. یک کارمند می خواهد برای اثبات مهارت های خود گواهی دریافت کند.
4. انگیزه نگرش
این نوع انگیزه مبتنی بر تمایل به تغییر جهان، ساختن چیزهای خوب یا کمک به مردم است.
مهم نیست مردم چه می گویند، چه احساسی دارند، یا چه حسی از درون می تراود.
نکته اصلی این است که شخص چیزی را می بیند که اشتباه است و می خواهد آن را اصلاح کند، کمک کند یا تغییر دهد.
البته از فرهنگ، تحصیلات و دیگر جنبه های شخصیتی او نیز سرچشمه می گیرد.
نمونه ای از این کار کمک به یک زن مسن تر برای حمل کیف های مغازه خود بدون توجه به استرس و خستگی روز است. هیچ پاداش ملموسی برای آن وجود ندارد، اما انگیزه نگرش حمایت کننده احساس کمک به کسی است.
مثال خوب دیگری از این انگیزه زمانی است که مردم در حال تمیز کردن ساحل اقیانوس از پلاستیک های دور ریخته هستند. یا کمک به حیوانات بی خانمان برای یافتن خانه جدید.
5. انگیزه وابسته
احساس تعلق به یک گروه یا جامعه و پذیرفته شدن با انگیزه وابستگی شعله ور می شود.
به عنوان مثال، علی نیاز به پول درآوردن دارد، اما همچنین می خواهد کارهای معناداری در زندگی خود انجام دهد. او در مشاغل مختلف مصاحبه کرده است و اکنون دو کارفرمای مختلف به او شغل پیشنهاد می دهند.
شرکت A یک شرکت شناخته شده است و آنها درآمد خوبی دارند. شرکت B می تواند پول مناسبی به او بپردازد، اما ماموریت شرکت شامل حمایت از جامعه و داوطلب شدن گروهی نیز می شود.
علی اخلاق شرکت B را دوست دارد و تصمیم می گیرد در آنجا کار کند. این دقیقاً همان چیزی است که انگیزه وابسته در مورد آن میگوید.
انگیزه وابستگی بستر این انگیزه است، زیرا این میل افراد را وادار می‌کند در جستجوی فرصت‌هایی باشند که در آن پذیرفته شده و خواسته می‌شوند.
6. انگیزه فیزیولوژیکی
انگیزه فیزیولوژیکی بر ارضای نیازهای اولیه فیزیولوژیکی متمرکز است: هوا، غذا، آب، خواب، گرما، رابطه جنسی.
بنابراین به عنوان نیازهای اولیه زندگی، هدف اصلی آنها بقا است.
در انگیزش فیزیولوژیکی، پاداش ممکن است همیشه ملموس نباشد، اما همیشه احساس می شود.
بدون شک نیازهای اولیه انسان قابل مذاکره نیست. میل به سالم بودن، بیشتر خوابیدن – همه اینها ناشی از این نوع انگیزه است.
البته این انگیزه ای نیست که بتوانید در شرکت خود از آن استفاده کنید. با این حال، به ما یادآوری می کند که آنچه مهم است، در نظر گرفتن سلامتی کارکنان، چه جسمی و چه روانی است.
نکته: اگر متوجه شدید کسی سخت تلاش می کند، اما مشکلاتی دارد و خسته و خواب آلود به نظر می رسد، ممکن است مشکلات دیگری داشته باشد و باید به او کمک کنید تا به او اجازه دهید بهترین کار را انجام دهد.
انواع انگیزه بیرونی
سه نوع انگیزه وجود دارد که می توان آنها را به عنوان انگیزه بیرونی طبقه بندی کرد و همه آنها جنبه های بسیار رایجی را نشان می دهند که بسیاری از اقدامات روزانه را تحریک می کند.
1. انگیزه مبتنی بر پاداش
این احتمالاً تنها نوع انگیزشی است که بسیاری از آن آگاه هستند، به دلیل محبوبیت آن و اینکه ساده ترین راه برای افزایش سریع انگیزه است.
به کارمندان قول پاداش در حقوقشان بدهید یا برای یک نتیجه خاص پاداش تعیین کنید، در این صورت افراد سخت تر کار خواهند کرد.
مسائل مربوط به این نوع انگیزه این است که مدت زیادی دوام نمی آورد. مردم به آن عادت می کنند
این دقیقاً همانطور که عنوان می گوید است، و شامل پاداشی است که به آن وابسته است بیش از یک احساس درونی صرف. اگر انگیزه ای وجود نداشته باشد، این نوع انگیزه به عنوان یک محرک دیده نمی شود.
پاداش همیشه بیرونی و اساسی است در مقابل انگیزه درونی.
انگیزه مبتنی بر پاداش می‌تواند با انگیزه‌های موفقیت‌محور همراه باشد، زیرا پاداش همچنین می‌تواند احساس رضایت‌بخشی از موفقیت را ایجاد کند. با هر دو نوع انگیزه، پاداش خارجی دریافت خواهید کرد و از انجام آنچه شرکت می‌خواهد راضی خواهید بود.
2. انگیزه مبتنی بر قدرت
همانطور که از نام قبلاً ذکر شده است، این مبتنی بر تمایل انسان برای داشتن قدرت بر سایر افراد است.
می توان گفت که کنترل دیگران همیشه بد نیست، حتی اگر مفاهیم منفی داشته باشد.
این نمونه انگیزه همیشه به معنای کنترل نیست؛ گاهی اوقات، به این معنی است که آنها برای رهبری انگیزه دارند.
یک مثال خوب از انگیزه مبتنی بر قدرت، رهبری است. رهبر فردی است که انگیزه رهبری مردم را دارد.
یک رهبر عالی مردم را برای غلبه بر چالش ها ترغیب می کند و به آنها در سازماندهی کارشان کمک می کند. او این مسئولیت را در قبال آنها خواهد گرفت و رهبری خواهد کرد.
در عین حال، مانند هر چیزی که در دستان بد است، می تواند نتایج بدی به همراه داشته باشد. یک مدیر نالایق می تواند جو تیم را خراب کند، بهره وری را کاهش دهد یا حتی جابجایی کارکنان را افزایش دهد.
منابع انسانی باید به این نوع انگیزه، افرادی که به آن پاسخ میدهند و اینکه چگونه شرکت از انگیزه مبتنی بر پاداش استفاده می‌کند، توجه زیادی داشته باشند.
3. انگیزه مبتنی بر ترس
این یک نوع انگیزشی است که افراد را به دستیابی به چیزی سوق می دهد که در غیر این صورت قادر به دستیابی به آن نبودند. این بر اساس هیچ پاداش پولی نیست، بلکه بر اساس ترس از درد یا احساس ناخوشایند است.
انگیزه مبتنی بر ترس همیشه منفی است، اما اینطور نیست.
اگرچه انگیزه مبتنی بر ترس می‌تواند شامل یک نتیجه منفی برای ایجاد انگیزه باشد، اما معمولاً نتایج مثبتی را به همراه دارد.
یک مثال خوب این است که سعی کنید به موقع سر کار باشید زیرا مدیر شما قول داده است که افرادی را که دیرتر وارد می شوند جریمه کند. قانون جدید توسط مدیر به وضوح بیان می کند که هر کسی که بیش از یک بار دیر بیاید نه تنها جریمه نمی شود بلکه اخراج می شود. برای جلوگیری از این امر، هر روز صبح زود از خواب بیدار می شوید تا ترافیک را شکست دهید و سر کار باشید. این تغییر ناگهانی برای از سرگیری کار مبتنی بر ترس خواهد بود، نه به دلیل عشق به کار.
البته، نباید به شدت به آن تکیه کنید، زیرا جنبه های منفی این نوع انگیزه می تواند بر هر نتیجه مثبت غلبه کند. و به جای افزایش بهره وری، ممکن است منجر به بی انگیزگی، کاهش رضایت شغلی، استرس و در نتیجه افزایش گردش مالی شود.
بهترین انواع انگیزه برای فعالیت های مختلف
با بررسی انواع اصلی و انواع فرعی آنها، دانستن اینکه کدام نوع انگیزه در سناریوهای مختلف بهترین هستند نیز مرتبط است.
1. بهترین انواع انگیزه برای کارکنان
به عنوان یک کارمند، نیاز به انگیزه داخلی و خارجی وجود دارد.
در واقع، نیاز است که دلیل انگیزه شخص دیگری نیز باشد. از این رو، برخی از انواع منتخب انگیزه کارکنان این مثبت بودن را به همراه خواهد داشت و به اطرافیان شما نیز کمک می کند.
- انگیزه مبتنی بر پاداش
- انگیزه نگرش
- انگیزه مبتنی بر ترس
- انگیزه خلاق
- انگیزه پیشرفت
- انگیزه شایستگی
- انگیزه قدرت
2. بهترین انواع انگیزه برای مدیران
چه یک گروه پنج نفره و چه هزار نفری، مدیران مطمئناً برای عملکرد به انواع خاصی از انگیزه در مدیریت نیاز دارند.
آنها همیشه با افراد مختلفی ملاقات می کنند و چیزی که آنها را در اطراف نگه می دارد داشتن انگیزه مثبت است.
در اینجا بهترین اشکال انگیزشی که مدیران برای مدیریت مؤثر نیاز دارند آورده شده است.
- انگیزه مبتنی بر پاداش
- انگیزه قدرت
- انگیزه پیشرفت
- انگیزه نگرش
- انگیزه شایستگی
3. بهترین انواع انگیزه در آموزش
در بستر آموزشی، انواع انگیزه برای فراگیران معمولاً عملی نیست، بلکه نظری است.
بهترین انواع انگیزشی انتخاب شده برای آموزش به شرح زیر است.
- انگیزه پیشرفت
- انگیزه مبتنی بر پاداش
- انگیزه مبتنی بر ترس
نتیجه
در مجموع، انواع انگیزه های مختلف که در دو دسته اصلی قرار می گیرند، گسترده هستند و پاداش های خاص خود را دارند.
با این حال، برای هر انگیزه درونی یا بیرونی که به یک محرک تبدیل می شود، می توان ویژگی های مربوط به آنها را با هم ترکیب کرد تا بهترین نتیجه نهایی را به دست آورد.
تنها کاری که باید انجام دهید این است که اهدافی را که باید به آنها دست یابید، درک کنید و با استفاده از انواع انگیزه های مناسب برای موقعیت، تقویت انگیزشی مناسب را ارائه دهید.
به یاد داشته باشید، شما نمی توانید از هر نوع انگیزه ای در هر موقعیتی استفاده کنید. با این حال، شما فقط به یک مورد محدود نیستید.
آن را با هم مخلوط کنید و به یک نتیجه برجسته برسید.
..
..