ایجاد تفکر انتقادی در دانش‌آموزان

تفکر انتقادی چیست؟

تفکر انتقادی اساساً توانایی تفکر، تجزیه و تحلیل و ارزیابی عینی یک موضوع یا یک ایده برای تشکیل یک عقیده‌ی آگاهانه است. متفکران انتقادی فقط از نظر جمعی دیگران پیروی نمی‌کنند، بلکه نظرات آگاهانه‌ی خود را با شواهد و استدلال‌های محکم برای حمایت از یک ایده، می‌سازند.تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در دانش‌آموزان ضروری است. در حقیقت باید به دانش‌آموزان آموخت که چگونه فکر کنند، نه اینکه به چه فکر کنند.

راهکارهایی برای تقویت تفکر انتقادی دانش‌آموزان در مدرسه

اگر می خواهید به دانش آموزان خود تفکر انتقادی را بیاموزید، فرصت بارش فکری و تحلیل مسائل را برای آن ها فراهم کنید. بحث های کلاسی از بهترین روش ها برای تشویق و ترغیب دانش آموزان برای داشتن ذهن هایی باز و خلاق است. به دانش آموزان خود بیاموزید که تا می توانند از کلمه “چرا” استفاده کنند. همچنین یکی از بخش های مهم تفکر نقاد شناسایی منابع اطلاعاتی مفید و غیر مفید است.

(1) کنجکاوی را تشویق کنید

بحث‌های باز راه بسیار خوبی برای برانگیختن حس کنجکاوی هستند. کتاب‌ها می‌توانند یک نقطه‌ی شروع عالی باشند. به‌عنوان مثال، برای برانگیختن بحث در مورد اخلاق، می‌توانید از کتاب «آقای روباه شگفت‌انگیز» اثر رولد دال، نویسنده‌ی شهیر کودک و نوجوان، استفاده کنید. وقتی کلاس در مورد دزدی آقای روباه برای تغذیه‌ی خانواده‌اش می‌خواند، از دانش‌آموزان بپرسید که آیا دزدی آقای روباه موجه است یا خیر؟

با این نوع بحث‌ها، بچه‌ها شروع به توسعه‌ی آنچه «فراشناخت» نامیده می‌شود – یا تفکر در مورد تفکر – می‌کنند. فراشناخت، به‌عنوان بخش اساسی تفکر انتقادی، زمانی پدیدار می‌شود که مجبور شویم باورهای خود را توجیه کنیم و به این فکر کنیم که چرا آن‌ها را قبول داریم. بچه‌ها همچنین در این روند به توانایی خود برای کشف ایده‌ها و بیان نظر، اعتماد می‌کنند.

(2) روی مدیریت احساسات کار کنید

مربیان باید از یک سو تعادلی بین واقع‌گرایی و محدودیت‌های متناسب با توانایی‌های کودکان پیدا کنند و از سوی دیگر آن‌ها را تشویق کنند که چیزهای جدید را امتحان و پیشرفت کنند. این رویکرد ساختاریافته همچنین به کودکان کمک می‌کند تا مدیریت احساسات خود را یاد بگیرند. بدین ترتیب آن‌ها از احساس ناامیدی و بی کفایتی دور می‌شوند، اما ازخودراضی هم نمی‌شوند.

هدف این است که به کودکان احساس شایستگی بدهیم. برای تبدیل شدن به متفکران انتقادی، کودکان باید بدانند که شایسته هستند و می‌توانند صحت و ارزش اطلاعات را زیر سوال ببرند.

(3) با دانش آموزان بحث هایی که نیاز به تفکر بیشتر دارند بکنید

مدارس و معلمان می‌توانند با معرفی مسائل و مفاهیم منطقی از پیشرفت استدلال انتزاعی در نوجوانان حمایت کنند. به خصوص در سنین 12 سالگی به بالا، دانش‌آموزان می‌توانند مفاهیم و قیاس‌های منطقی اساسی را حل کنند و بر روی شناسایی نقص در انواع مختلف استدلال منطقی، کار کنند.

اغلب اوقات، ما دروس منطق، فلسفه یا تفکر انتقادی را فقط برای دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشگاهی مناسب می‌دانیم. اما، تشویق به تفکر انتقادی در دانش‌آموزان سنین پایین‌تر نیز می‌تواند فوق العاده مفید باشد.

چرا دانش‌آموزان به مهارت‌ تفکر انتقادی نیاز دارند؟

(1) افزایش خلاقیت و کنجکاوی

(2) تقویت خوداندیشی و توانایی ابراز وجود

(3) گسترش چشم‌انداز شغلی

(4) افزایش توانایی حل مسئله و ابتکار

(5) پرورش مهارت‌های مربوط به زندگی اجتماعی

نتیجه‌گیری

وقتی صحبت از استدلال می‌شود، فرزندانمان می‌توانند ما را شگفت‌زده کنند. آن‌ها سؤالات نافذی می‌پرسند که چالش‌برانگیز هستند. به همین دلیل دانش‌آموزان برای رشد مهارت‌های استدلالی خود، به محیط مناسب، حمایت مدارس، معلمان و والدین و همچنین انواع چالش‌ها برای بحث‌ نیاز دارند. به خصوص در حال حاضر – با موانع زیادی که برای تفکر روشن و انتقادی بر سر راه دانش‎‌آموزان قرار دارد – مدارس باید فعال باشند و به رشد تفکر انتقادی در کودکان و نوجوانان کمک کنند.

.

.

.

.

.