رفتارهای تغذیه‌ای دانش آموزان: طبق یافته های مطالعات نشان داد عادات تغذیه ایی دانش اموزان با پایه تحصیلی، نوع مدرسه ارتباط معناداری داشت. تحصیلات و شغل پدر و مادر نیز با عادات تغذیه ایی دانش آموزان ارتباط معنادار داشت. با اینحال در این زمینه تحقیقات، به ویژه پژوهش های کیفی، بسیار محدود بوده است. نتایج بیانگر آن بود که در بیشتر جوامع، دانش لازم درباره رفتارهای تغذیه ای و نگرش تغذیه ای کم بوده است. از طرفی دیگر، عادات تغذیه ایی نوجوانان می تواند تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی مثل شغل و تحصیلات پدر و مادر و اقتصاد و رویکرد خانوادگی آنها قرار گیرد.

با آموزش دانش آموزان با مطالب عادات تغذیه ایی مناسب می توان روند تغذیه ایی آنان را بهبود بخشید. همچنین جایگزین کردن مواد غذایی سالم به جای مواد غذایی ناسالم در فروشگاه مدارس سهم بسزایی در تصحیح برنامه غذایی دانش آموزان دارد. کاهش تبلیغات نوشیدنی های گازدار و غذاهای فست فودی می تواند در بهبودی عادات تغذیه ایی نوجوانان مفید باشد.در هر صورت حل مشکلات جوانان در جامعه، وظیفه هر نظام بهداشتی و درمانی است.

برای این کار باید در ابتدا مشکلات شناسایی شده و سپس با توجه به منابع موجود و تعیین اولویت ها، برای هر اولویت، برنامه های آموزشی لازم مشخص شود. آنچه در این فرآیند اهمیت دارد، توافق تمامی ذی نفعان در مورد لیست اولویت ها و برنامه ها مدون می باشد.

رابطه ی تغذیه سالم با رشد دوران نوجوانی

نوجوانی مرحله رشد فیزیکی و گذار از کودکی به بزرگسالی است که با عوامل فیزیولوژیکی شروع و تمام بدن را در بر می گیرد. این دوران یکی از مهمترین و حساس ترین دوره های رشد انسان محسوب می شود. نوجوانان بیش از یک پنجم از جمعیت جهان را تشکیل می دهندکه 48 درصد آن ها در جامعه در حال توسعه زندگی میکنند. تغییرات فیزیکی و روانی ایجاد شده در این دوران از جمله عوامل موثر بر سلامت تغذیه ای نوجوانان به شمار میرود که در صورت نادیده گرفته شدن، این تغییرات منجر به پیامدهای ناگواری چون بی اشتهایی، پرخوری و در نتیجه لاغری و چاقی خواهند شد.

در برخی از مطالعات، شیوع لاغری در نوجوانان دختر و پسر تهرانی به ترتیب 17 و 35 درصد برآورد شده است. مطالعات دیگر نیز دال بر شیوع حداقل 5 درصد چاقی در پسران نوجوان تهرانی بوده است. این در حالی است که دربرخی مطالعات این میزان تا 14 درصد هم برآورد شده است. تغییرات سریع و قابل توجهی که به سرعت در الگوهای تغذیه ای و شیوه زندگی به ویژه در جوامع صنعتی ایجاد شده است، زمینه ساز افزایش بیماری های مرتبط با تغذیه نظیر چاقی و لاغری مفرط شده است..

بر اساس نتایج حاصل از مطالعه آینده نگر قند و لیپید تهران، بسیاری از عوامل تغذیه ای پیشگویی کننده بیماری های قلبی و عروقی در جامعه نوجوانان این شهر بوده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که رژیم غذایی دختران و پسران نوجوان غالبا میزان توصیه شده بعضی ویتامین ها و مواد معدنی را تامین نمی کند.

تاثیرات صبحانه و میان وعده

بالغ بر چند دهه است که کیفیت تغذیه نوجوانان با افزایش کسب انرژی از غذاهای آماده، نوشیدنی ها و میان وعده های پر نمک و کاهش مصرف میوه و سبزیجات تنزل یافته است. از سوی دیگر رشد سریع جسمی نوجوان موجب افزایش نیاز وی به انرژی و مواد مغذی در این دوره در مقایسه با سنین دیگر می شود. بنابراین برخورداری از تغدیه مناسب در این محدوده سنی می تواند کیفیت و کمیت رشد و به خصوص چگونگی بلوغ جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. از آنجا که در این دوران نیازهای تغذیه ای به شدت افزایش می یابد تغذیه ناکافی می تواند بلوغ جنسی را کند کرده و یا به تاخیر اندازد و باعث کندی و توقف رشد قدی و کاهش توده استخوانی شود بنابراین دریافت انرژی کافی در این دوران امری ضروری است.

نتیجه گیری

یالغ بر چند دهه است که کیفیت تغذیه نوجوانان با افزایش کسب انرژی از غذاهای آماده ، نوشیدنی ها ، میان وعده های پر نمک و کاهش مصرف میوه و سبزیجات تنزل یافته است. از سوی دیگر رشد سریع جسمی نوجوانان موجب افزایش نیاز وی به انرژی و مواد مغذی در این دوره در مقایسه با سنین دیگر میشود بنابراین برخورداری از تغذیه مناسب در این محدوده سنی میتواند کیفیت و کمیت رشد به خصوص چگونگی بلوغ جنسی را تحت تاثیر قرار دهد. از انجا که در این دوران نیازهای تغذیه ای به شدت افزایش می یابند تغذیه ناکافی می تواند بلوغ جنسی را کند کرده و یا به تاخیر اندازد و باعث کندی و توقف رشد قدی و کاهش توده استخوانی شود و بر تحصیل دانش آموزان نیز اثر مستقیم میگذارد.

منابع

بررسی رفتارهای تغذیه ای دانش آموزان مدارس دوره متوسطه بر اساس الگوی سازمان جهانی بهداشت  .( زهرا سادات میرزازاده , کاظم محمدی ثانی , زهرا صادقی مهربان)